E Recepta – Zalety e-recepty dla pracodawcy i pracownika

W kontekście e-recepty, która umożliwia szybki dostęp do lekarzy i leków, dużo się mówi o korzyściach dla pacjenta. Tymczasem rozwiązanie to jest praktyczne również z punktu widzenia pracodawcy i jego pracownika. W artykule omawiamy zalety e-recepty, takie jak np. skrócenie czasu powrotu do pracy po chorobie. Podpowiadamy także, w jak sposób elektroniczna recepta wspiera kulturę zdrowia w firmie

Czym jest e-recepta i jak działa w miejscu pracy?

E-recepta, czyli elektroniczna recepta, to nowoczesny system wystawiania recept przez lekarzy. Polega on na umówieniu się na wizytę do lekarza, w gabinecie, lub w formie postaci zdalnej, na przykład przez Internet. Następnie po przeprowadzeniu wywiadu medycznego oraz sprawdzeniu dotychczasowej historii leczenia lekarz wprowadza odpowiednie dane do systemu elektronicznego i generuje cyfrowy dokument, który jest przesyłany do pacjenta [1].

E-receptę można uzyskać bez osobistej wizyty w gabinecie lekarskim – zapotrzebowanie na leki można zgłosić, nawet będąc w miejscu pracy, korzystając z chwili przerwy. Po odbytej konsultacji pacjent otrzymuje receptę w postaci SMS-a oraz e-maila, podgląd e-recepty jest również możliwy z poziomu aplikacji mobilnej Ministerstwa Zdrowia oraz Internetowego Konta Pacjenta [1]. Dokument można zrealizować w dowolnej aptece. 

Czym e-recepta różni się od L4 online?

Jeśli pracownik otrzymał e-receptę to, nie zawsze jest to równoznaczne z otrzymaniem zwolnienia lekarskiego. Jeśli stan zdrowia na to pozwala, pracownik może kontynuować pracę, pomimo stosowania leków. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy lekarz przepisał pracownikowi leki, które mogą wpływać na zdolność do wykonywania obowiązków zawodowych (np. prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn). Wtedy poza e-receptą, lekarz może dodatkowo wypisać także zwolnienie lekarskie. 

Pozostając w temacie różnic pomiędzy L4 online i receptą, warto wspomnieć także o tym że elektroniczne zwolnienie lekarskie jest widoczne dla pracodawcy [2] natomiast e-recepta – nie. Pracodawca nie widzi tego, jakie leki przyjmuje jego pracownik. Nie otrzymuje również żadnych powiadomień o wystawieniu e-recepty dla pracownika – takie informacje są objęte tajemnicą medyczną [3]. Treść e-recepty może zostać udostępniona pracodawcy w wyjątkowych sytuacjach, gdy pracownik dobrowolnie zdecyduje się na taki krok.

Korzyści z e-recepty dla pracodawców i pracowników 

Korzyści e-recepty można rozpatrywać zarówno z punktu widzenia pacjenta, jak i lekarza, farmaceuty lub nawet pracodawcy. Od kiedy wprowadzono to rozwiązanie, cały proces wystawiania i realizacji recept uległ znacznemu uproszczeniu, zminimalizowane zostało również ryzyko nadużyć oraz błędów medycznych. Jak to się ma do środowiska pracy? E-recepta: 

• ułatwiła zarządzanie czasem pracy pracowników – podwładni już nie muszą opuszczać miejsca pracy na kilka godzin czy też brać całego dnia wolnego, aby zdążyć dojechać na wizytę do lekarza. W przypadku osób pracujących zdalnie wygoda jest jeszcze większa – mogą oni realizować swoje obowiązki zawodowe i jednocześnie dbać o zdrowie, nawet bez wychodzenia z domu; 
• zwiększyła bezpieczeństwo farmakoterapii. Ponieważ e-recepty są wystawiane w specjalnym systemie informatycznym, lekarz może szybko sprawdzić co pacjent stosował i w jakich dawkach. Co za tym idzie? To, że pracodawca już nie musi martwić się o sytuacje, w których pracownik stosuje leki niezgodnie z przeznaczeniem, co może prowadzić do wypadków w pracy (np. przy maszynach);
• zwiększyła dostęp do leków w przypadku pracowników, którzy cierpią na choroby przewlekłe i muszą brać niektóre preparaty na stałe. Dzięki temu ryzyko nieobecności w pracy osób ze schorzeniami przewlekłymi znacznie zmalało;
• zwiększyła dostęp do lepszej opieki zdrowotnej dla pracowników – pracownicy mogą teraz znacznie łatwiej szybciej uzyskać potrzebne recepty, dzięki czemu przyspieszeniu uległ czas powrotu do pracy po chorobie i znacznie zmniejszyła się liczba dni absencji chorobowej; 
• zwiększyła możliwości w zakresie dbania o zdrowie psychiczne. Pracownicy którzy borykają się z zaburzeniami psychicznymi, na przykład depresją, mogą teraz o wiele łatwiej uzyskać dostęp do potrzebnych leków. Ogólna poprawa samopoczucia przedkłada się w znaczący sposób na efektywność i produktywność w miejscu pracy.

Jak e-recepta wspiera kulturę zdrowia w firmie?

Wiele podmiotów medycznych świadczących usługi online chętnie wchodzi we współpracę z firmami i oferuje dla pracowników abonamenty miesięczne/roczne, w ramach których można korzystać z konsultacji medycznych oraz e-recepty bez limitu. Organizując taki pakiet dla swoich podwładnych, pracodawca przyczynia się istotny sposób do poprawy ich zdrowia. A jak wiadomo, dobre zdrowie fizyczne i psychiczne pracowników przekłada się na ich wydajność, zaangażowanie oraz lojalność wobec firmy [4,5].

Idąc o krok dalej, pracodawcy, którzy stawiają na kulturę zdrowia, mogą organizować dla swoich pracowników specjalne eventy, na przykład zachęcające do wykonywania badań profilaktycznych. Firma może także prowadzić cykliczne kampanie zdrowotne, których celem jest zwiększenie świadomości zdrowotnej pracowników, np. w zakresie chorób cywilizacyjnych lub problemów zdrowia psychicznego, które stają się coraz bardziej powszechne wśród pracowników [4,5].

E-recepta na leki, które mogą wpływać negatywnie na wykonywanie obowiązków zawodowych

Na koniec kilka słów o bezpieczeństwie w kontekście stosowania przez pracownika leków, które mogą wpływać negatywnie na wykonywanie obowiązków zawodowych. W sytuacja otrzymania e-recepty na takie preparaty, pracownik ma obowiązek powiadomienia o tym pracodawcy. Natomiast pracodawca powinien zapewnić podwładnemu bezpieczne warunki pracy [6], np.: oddelegować do zadań, które nie wymagają obsługi pojazdów lub maszyn lub zgodzić się na pracę w elastycznych godzinach, tak aby można było połączyć stosowanie leków z wykonywaniem obowiązków zawodowych. 

Źródła: 

1. Pacjent. (n.d.). E-recepta. [online] Available at: https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta [Dostęp: 07.11.2024 r.]

2. ZUS.pl (2024). Najczęściej zadawane pytania dotyczące e-ZLA – pacjent [online] Available at: https://www.zus.pl/ezla/najczesciej-zadawane-pytania/pacjent [Dostęp: 07.11.2024 r.]

3. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. 2009 nr 52 poz. 417) 

4. World Health Organization (2024). Mental Health at Work. [online]. Available at: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-at-work [Dostęp: 07.11.2024 r.]

5. Lu, X., Yu, H., Shan, B. (2022). Relationship between employee mental health and job performance: Mediation role of innovative behavior and work engagement. International Journal of Environmental Research and Public Health 19(11): 6599.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy – Kodeks pracy. Dziennik Ustaw Dz.U.2023.1465 t.j. Akt obowiązujący Wersja od: 29 czerwca 2024 r. do: 9 listopada 2024 r.